Empatia to obecnie jedna z kluczowych kompetencji przywódczych, uważana za niezbędną do osiągnięcia sukcesu w zarządzaniu. Niezwykle istotne jest empatyczne podejście lidera do pracownika w zakresie jego kondycji psychicznej i samopoczucia. To wątek, na który zwraca uwagę kampania „Bliżej Siebie”, podkreślająca, jak istotna jest komunikacja i właśnie empatia w miejscu pracy.
Empatia niestety wciąż bywa widziana jako coś miękkiego, niedookreślonego, a w kontekście życia zawodowego, także jako słabość. To jeden z najbardziej krzywdzących stereotypów na temat empatii, które utrudniają jej wdrożenie na co dzień.
– Wciąż zdarza się usłyszeć, że „Biznes to biznes i nie ma w nim miejsca na emocje, a co za tym idzie na empatyczną postawę”. W kampanii „Bliżej Siebie” przekonujemy, że jest zupełnie odwrotnie. Nie należy już rozważać, czy jest miejsce na empatię w biznesie, ale rozmawiać o tym, jak ją wdrożyć, bo jest po prostu konieczna. Jeśli chcemy być liderami osiągającymi sukcesy powinniśmy właściwie odczytywać emocje i punkt widzenia swoich współpracowników, podwładnych i klientów, a co za tym idzie ich potrzeby. To pozwoli na dobrą komunikację bez względu na różnice kulturowe czy odmienne doświadczenia życiowe – mówi Agata Swornowska-Kurto, Prezes Zarządu Grupy ArteMis, pomysłodawcy i organizatora kampanii „Bliżej Siebie”.
Empatia wyzwala zaangażowanie
Wielokrotnie powtarza się, że największym zasobem firmy są ludzie, którzy ją tworzą. Dlatego konieczne jest dbanie o ich dobrostan emocjonalny, a także budowanie silnych więzi opartych na zaufaniu i współpracy, a do tego niezbędna jest empatia. Dzięki niej lider potrafi w ślad za rozpoznaniem emocji współpracowników, rozpoznać także kryjące się za nimi potrzeby, a wtedy pracownik czuje się zauważony i ważny takim, jaki jest. To z kolei przekłada się na jego zaangażowanie, lojalność i gotowość do podejmowania ryzyka.
– W empatycznym środowisku ludzie czują się słyszani, widziani, doceniani. Mają poczucie swojej ważności, wartości i mocy sprawczej. Mają wystarczający poziom autonomii. I wtedy tak naprawdę mogą wnieść swój potencjał, mogą się zaangażować i dać z siebie to, co najlepsze – mówi dr Lidia D. Czarkowska, psycholog, socjolog, antropolog, mentor, coach i superwizor pracujący z najwyższą kadrą menedżerską i liderami, ekspertka kampanii „Bliżej Siebie”.
Empatyczne przywództwo to ciekawość drugiego człowieka
Empatyczne przywództwo to taki sposób przewodzenia ludźmi, w którym jako liderzy potrafimy wejść w buty drugiego człowieka i spojrzeć na sytuację z jego perspektywy, rozumiejąc, albo przynajmniej starając się zrozumieć, co czuje, co myśli, czego potrzebuje.
– Empatyczne przywództwo sprawia, że jako lider jestem ciekawa drugiego człowieka. Jego inne poglądy i opinie mnie nie denerwują, ale właśnie ciekawią. Taki sposób przewodzenia to umiejętność spojrzenia na pracownika jako całość, nie tylko na jego obowiązki i zadania, i na to, jak je realizuje, ale także na zainteresowania, emocje, ewentualne kłopoty i zmartwienia. Będąc empatycznym liderem jestem w stanie dostrzec, czy pracownik potrzebuje pomocy. Jednocześnie jednak nie chodzi, aby brać na siebie ciężar, tych trudnych emocji – mówi Iwona Grochowska, promotorka empatycznego przywództwa i propagatorka doceniania w pracy, ekspertka kampanii „Bliżej Siebie”.
Jak zostać empatycznym przywódcą?
Badania pokazują, że w Polsce 70% pracowników odchodzi od bezpośredniego przełożonego, a nie od organizacji. Widać zatem jak duży wpływ mają liderzy i ich postawa. Należy budować empatyczne przywództwo, które będzie stanowić wsparcie dla pracownika. Warto rozwijać wśród liderów umiejętność uważnego słuchania, a także motywować ich do podejmowania z pracownikami tematów związanych z emocjami, samopoczuciem, sytuacjami trudnymi.
Trzeba jednak pamiętać, że lider, aby być empatycznym po prostu musi tego chcieć. By inspirować innych sam musi być przykładem, a więc sam musi reprezentować dobrostan psychiczny. Musi rozwijać samoświadomość, czyli zrozumienie własnych stanów emocjonalnych i potrzeb.
– Przywództwo to, jak każda inna rola zawodowa, kompetencja, a ta składa się z czterech elementów, takich jak: wiedza, umiejętności, doświadczenia i postawa. Z moich doświadczeń wynika, że ten ostatni komponent jest najtrudniejszy do zmiany. Wymaga czasu, cierpliwości i zaangażowania. Niemniej jednak transformacja w kierunku empatycznego przywództwa wymaga pracy w zakresie tych czterech elementów – mówi Małgorzata Jakubicz, certyfikowana trenerka przywództwa, przywódczyni służebna, ekspertka kampanii „Bliżej Siebie”.
Kampania „Bliżej Siebie”, której pomysłodawcą i organizatorem jest Grupa Artemis, zachęca do tego, żeby być bliżej swoich współpracowników, by lepiej rozumieć ich zachowania i potrzeby, ale także żeby być bliżej samego siebie. Chodzi o świadomość własnych emocji, potrzeb i reakcji. Kampania oswaja temat zaburzeń psychicznych, edukuje w zakresie zdrowia psychicznego i znaczenia komunikacji na ten temat w środowisku pracy oraz motywuje do podjęcia otwartego dialogu o samopoczuciu Pracowników.
